Wat houdt de wet DBA in?

Als een opdrachtgever een ZZP’er inhuurt voor een specifieke opdracht zitten hier bepaalde regels en voorwaarden aan vast. De wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) beschrijft deze regels en de arbeidsrelatie die de ZZP’er en opdrachtgever met elkaar aangaan. Omdat de wet DBA vaak nog onduidelijkheid schept, vertellen wij er alles over in dit blog.

We beginnen bij het begin, de wet DBA heeft de VAR (Verklaring Arbeidsrelatie) in 2016 vervangen. Er was toendertijd veel kritiek op de VAR, omdat deze voor onduidelijkheid zou zorgen. De wet DBA houdt in dat de ZZP’er samen met de opdrachtgever verantwoordelijk is voor de arbeidsrelatie. Sinds de invoering van deze wet zijn zowel de opdrachtgever als de ZZP’er verantwoordelijk voor de fiscale gevolgen van de arbeidsrelatie die zij met elkaar aangaan. De hoofdlijn hierin is om te controleren of er geen sprake is van loondienst. De ZZP’er wordt immers niet voor niets op deze wijze ingehuurd. Maar hoe controleer je of er sprake is van loondienst en dus schijnzelfstandigheid?

Schijnzelfstandigheid

Als een ZZP’er toch in loondienst blijkt te zijn, dan wordt dat binnen de wet DBA ook wel ‘schijnzelfstandigheid’ genoemd. Er is sprake van loondienst wanneer aan de drie criteria van een arbeidsovereenkomst wordt voldaan: persoonlijke arbeid, loon en gezag. In ons blog “Hoe voorkom je schijnzelfstandigheid” lees je er meer over.
Het gevolg van schijnzelfstandigheid? De opdrachtgever is feitelijk werkgever en moet met terugwerkende kracht loonheffing afdragen. Daarnaast moet je als werkgever loon doorbetalen bij ziekte en vakantie. De ZZP’er loopt het risico om fiscale voordelen kwijt te raken. Het is voor beide partijen dus van belang om schijnzelfstandigheid te voorkomen.

Modelovereenkomsten

Het kan zijn dat de opdrachtgever en de ZZP’er twijfelen of er sprake is van loondienst. Zij kunnen dan gebruik maken van een modelovereenkomst. Deze overeenkomst biedt op voorhand duidelijkheid en zekerheid over de gevolgen voor loonheffing. Achteraf kan dan getoetst worden of beide partijen zich aan de afspraken hebben gehouden. Als dat het geval blijkt te zijn dan hoeft de opdrachtgever geen loonheffingen in te houden en af te dragen en dat betekent voor de ZZP’er dat hij of zij niet verzekerd is voor werknemersverzekeringen (WW, ZW en WIA).
Modelovereenkomsten zijn er specifiek voor verschillende branches en beroepsgroepen. Op de website van de Belastingdienst kun je terugvinden welke overeenkomst in jouw situatie van toepassing is.

Het gebruik van een modelovereenkomst is niet verplicht, maar het kan een handig hulpmiddel zijn!

Handhaving door de belastingdienst

Op welke wijze wordt schijnzelfstandigheid gecontroleerd door de Belastingdienst? Het antwoord hierop is niet geheel eenduidig. Er is namelijk, net als op de VAR, veel kritiek op de wet DBA. Er loopt op dit moment een pilot met betrekking tot een web module, waarvan de resultaten meer inzicht moeten geven in de kwalificatie van arbeidsrelaties. Op basis van deze uitkomsten wil de Tweede Kamer met ‘een redelijk en handhaafbaar alternatief voor de wet DBA’ komen. Tot dat die resultaten bekend en gepubliceerd zijn, heeft de Belastingdienst aangegeven niet actief te handhaven op schijnveiligheid.
Maar dit betekent niet dat de Belastingdienst helemaal geen oogje in het zeil houdt. Ze controleren namelijk wel op kwaadwilligheid. Dit betekent dat ze handhaven op het moment dat je aanwijzingen van de Belastingdienst niet opvolgt of als ze kwaadwilligheid waarnemen. Dit betekent concreet dat een ondernemer beboet kan worden als er sprake is van: ‘‘opzettelijk een situatie van evidente schijnzelfstandigheid laten ontstaan of voortbestaan omdat ze weten, of had kunnen weten, dat er feitelijk sprake is van een dienstbetrekking” (Belastingdienst). Om dit te bewijzen moet er sprake zijn van een van de volgende zaken:

1. Een (fictief) dienstverband
2. Evidente schijnzelfstandigheid
3. Opzettelijke schijnzelfstandigheid

Zeker weten dat alles goed is geregeld?

Wil jij zeker weten dat alles goed is geregeld en twijfel je over de inzet van ZZP’ers, bijvoorbeeld door het nieuws omtrent platformwerk? Dan kun je gebruik maken van ons online uitzendbureau. Nadat wij geschikte kandidaten voor je hebben geworven, selecteer jij je nieuwe collega. Vervolgens gaat je nieuwe collega aan de slag via de uitzendconstructie.

Benieuwd naar ons online uitzendbureau? Lees hier meer.